Kişinin yaşadığı maşer içinde kıymeti olan , kapasite, hattıhareket ve öbür davranış biçimlerini vüruttirdiği proseslerin tüyönetmen.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara bakılırsa insanoğluın davranışlarında belli vürutmeler sağlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Terbiye; ferdin davranışlarındaki yaşantısı vasıtasıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğnöbetme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabil eğitimin bir çok teşhismı gestaltlabilmektedir. Fakat, hasetmüzde çoğunlukla tercih edilen teşhism:
“Ferdin davranışında, kendi yaşantısı vasıtasıyla ve kasıtlı olarak mergup yönde( eğitimin ammaçlarına iyi ) bileğnöbetme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis bakılırsa;
· Terbiye bir prosestir.
· Terbiye sürecinde, ferdin davranışlarının mergup yönde bileğnöbettirilmesi ammaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğnöbetme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde ferdin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç temel öğesi vardır.
1. Ammaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Terbiye ammaçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı umum kültürler sinein benzeridır. Ammaçların içinde ne olduğu ve öğrenme sinein kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre bakılırsa bileğnöbetebilir, ancak sürecin doğası bileğnöbetmez.
Terbiye kapsamı ve teşhismlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Gün boyunca birsonsuz filozof ve eğitimci, eğitimin ne olduğuna konusunda farklı farklı teşhismlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin kabul edilen ölçün teşhismı şudur: Terbiye, ferdin davranışlarında kendi yaşantıları vasıtasıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğnöbetikliği meydana getirme sürecidir. Bu teşhismlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu teşhismlamanın içinde eğitime konusunda bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları vasıtasıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğnöbetikliği” ve “müddetç” kabil kelimeler eğitimin temel taşlarıdır.
Terbiye, âdem evladı sinein hayat boyu devam eden bir prosestir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik doğrusu beklentilere ve hedeflere iyi olabileceği kabil istenmedik yönde bile vürutebilir. Terbiye sürecinin nöbetletilmesi ise kasıtlı doğrusu programlı ve programlı olabileceği kabil vürutigüzel bile olur. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal terbiye, vürutigüzel meydana getirilen eğitime ise informal terbiye denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek mektep, dershane, terbiye merkezleri kabil mekânlarda verilen terbiye formal; ferdin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan terbiye ise informal eğitidir. şu demek oluyor ki terbiye sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine bakılırsa sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye yürütmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belli bir niyet ve program çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal terbiye ise otomatik vüruten hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki duygusal bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir yol olarak ele kızılındığında ise terbiye sisteminin üç temel ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Orijin; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, yapı, donanım, maliyet, personel kabil fiziksel unsurlardır. Müddetç; mektep içinde gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve öğüt aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde eksperlik, yeterlilik, yetki, sınav özetları kabil mergup davranış bileğnöbetiklikleridir.